Hausdörfer stottertherapie

De Hausdörfer-methode is uniek in Nederland. In tegenstelling tot overige therapieën en behandelmethodes ziet Hausdörfer stotteren niet als lichamelijke afwijking. Denk maar aan een stotteraar die vaak prima kan spreken als hij tegen de hond praat of alleen in de kamer is. Een de meeste stotteraars hebben geen problemen als ze zingen. Dat laat zien dat er fysiek niets mis is, maar dat er iets anders aan de hand is.  

Recente wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat de aanleg voor stotteren breder moet worden gezocht dan in spraak-motorische processen. Temperament en cognitief-emotionele ontwikkeling van het kind spelen een belangrijke rol bij het aanleren, in stand houden en mogelijk verergeren van stotteren.

Gevolg van spanning
De stottertherapie met de Hausdörfer-methode sluit aan op deze bevindingen en baseert zich op de gedachte dat stotteren een gevolg is van een in de loop der jaren opgebouwde spanning, angst en onzekerheid bij het spreken. Door te denken en steeds weer te ervaren ‘ik kan het niet’ hou je het stotteren in stand.

Vertrouwen herstellen
De Hausdörfer-methode gaat er van uit dat stotteren niet wordt veroorzaakt door een lichamelijk gebrek of disfunctioneren. Stotteren wordt gezien als het onbewust, onhandig aansturen van de spraak door angst en/of spanning bij het spreken. Het wordt in stand gehouden en versterkt door een irrationele opvatting van spraak, die iedereen heeft. De stottertherapie is erop gericht de spraak op een natuurlijke wijze aan te sturen en het wegnemen van spreekspanning. Hierdoor wordt het vertrouwen in het spreken hersteld.

Iedereen kan vrij worden van stotteren
In tegenstelling tot andere therapieën, wordt geen aandacht gegeven aan de ademhaling bij het spreken. Dit is immers een autonome functie waar we ons dus maar beter niet bewust van kunnen worden. Ook het vormen van mondstanden verdient geen aandacht, omdat iedere stotteraar deze al feilloos vormt als het spreken goed gaat. Vrijwel ieder mens kan al vanaf de geboorte (vloeiende) spraakgeluiden produceren. Omdat onze natuurlijke spraak niets anders is dan het vormen van dit ongevormde spraakgeluid tot verstaanbare stemklanken, kan ieder mens natuurlijk spreken (ook diegene die zijn/haar leven lang heeft gestotterd).

De Hausdörfer-therapie is gebaseerd op het levenswerk van de Duitse apotheker Oscar Hausdörfer. Hausdörfer was tot zijn twintigste zelf een zware stotteraar die zichzelf (en daarna vele anderen) van het stotteren wist te bevrijden. In 1894 gaf hij zichzelf een verjaardagscadeau door zijn ‘Spreekleerinstituut’ op te richten. Daarna wijdde de rest van zijn leven aan het helpen van stotterende kinderen en volwassenen. Zijn aanpak is door zijn eenvoud sterk en doeltreffend

Vergetelheid
Oscar Hausdörfer overleed 12 december 1951 op 87-jarige leeftijd. Na zijn dood zet zijn dochter Erna zijn levenswerk nog enkele jaren voort, maar als Erna Hausdörfer in 1975 ook overlijdt, raakt de methode enkele jaren in vergetelheid. In 1982 pakt een oud-cursist van Hausdörfer, Roswitha Schöttke, de draad weer op. Tijdens een zelfhulpcongres van de Bundesvereinigung in Münster vertelt  ze over haar ervaringen met de methode die haar vrij had gemaakt van stotteren.

Naar Nederland
In 1984 volgt Jan Heuvel een workshop van haar tijdens het Bundescongres in Keulen. Jan is tot dan zwaar stotteraar en heeft zelf allerlei mogelijke therapieën doorlopen om van het stotteren verlost te raken. Door Hausdörfer wordt Jan op zijn vijfentwintigste –eindelijk- vrij van stotteren. Hij raakt zo enthousiast over de methode dat hij  besluit dat hij zoveel mogelijk andere stotteraars wil helpen. In 1988 introduceerde hij daarom de Hausdörfer-methode in Nederland. De methode heeft inmiddels honderden mensen, van heel jonge kinderen tot ouderen, vrij gemaakt van stotteren.